13 Νοεμβρίου

Σαν σήμερα 13 Νοεμβρίου



1460
πεθαίνει ο Χένρι "ο πλοηγός" πρίγκιπας της Πορτογαλίας και ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ευρωπαϊκού αποικιοκρατικού κύματος στην Αφρική.

1714
γεννιέται ο Άγγλος ποιητής, Γουίλιαμ Σένστοουν.

1768
γεννιέται ο Δανός γλύπτης, Μπέρτελ Θορβάλντσεν, έργα του οποίου κοσμούν πολλές πόλεις του κόσμου, όπως η Νέα Υόρκη και η Βαρσοβία.

1775
ο αμερικανικός στρατός καταλαμβάνει το Μόντρεαλ του Καναδά, που μέχρι τότε τελούσε υπό βρετανική κατοχή.

1789
ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζορτζ Ουάσινγκτον, επιστρέφει στην Ουάσινγκτον μετά την πρώτη του προεδρική περιοδεία.

1821
κυριεύεται η Άρτα από τους επαναστατημένους Έλληνες.

1831
γεννιέται ο Βρετανός φυσικός, Τζέιμς Κλερκ Μάξγουελ, γνωστός από τις μελέτες του για τη σχέση του φωτός με τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα.

1833
γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός, Έντουιν Τόμας Μπουθ, που έγινε ιδιαίτερα γνωστός από τον ρόλο του "Άμλετ" του Γουίλιαμ Σαίξπηρ.

1848
γεννιέται ο πρίγκιπας Αλμπέρτο Α του Μονακό.

1850
γεννιέται στο Εδιμβούργο ο Σκωτσέζος μυθιστοριογράφος Ρόμπερτ Λούις Στίβενσον. Έγραψε το πασίγνωστο "Νησί των Θησαυρών" το 1883 και την "Παράξενη ιστορία του δρ Τζέκιλ και του μίστερ Χάιντ", το 1886. Πέθανε το 1894.

1864
δημοσιεύεται το νέο Σύνταγμα της Ελλάδας, με το οποίο καταργείται η Συνταγματική Μοναρχία και καθιερώνεται η Βασιλευομένη Δημοκρατία.

1868
πεθαίνει σε ηλικία 76 ετών ο Ιταλός συνθέτης, Τζοακίνο Ροσίνι, γνωστότερος για τις όπερες "Κουρέας της Σεβίλλης" και "Γουλιέλμος Τέλλος".

1875
οι πρώτες στολές στο αμερικάνικο ποδόσφαιρο φοριούνται στον κολλεγιακό αγώνα Yale - Harvard στο New Haven του Κονέκτικατ.

1887
Αιματοβαμμένη Κυριακή" στο Λονδίνο: αιματηρό τέλος έχει μια διαδήλωση περίπου10.000 ατόμων, μετά την επέμβαση ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων.

1888
γεννιέται στην Τήνο ο γλύπτης Αντώνιος Σώχος.

1903
πεθαίνει ο Γάλλος ιμπρεσιονιστής ζωγράφος, Καμίλ Πισαρό.

1909
στο Ιλλινόις των ΗΠΑ, έκρηξη σκοτώνει 400 ανθρακωρύχους στο Τσέρι.

1915
οι ΗΠΑ και η Αϊτή υπογράφουν συνθήκη, με την οποία η τελευταία γινόταν αμερικανικό προτεκτοράτο.

1918
τρία ελληνικά πολεμικά πλοία και ένα τάγμα βρίσκονται στη συμμαχική δύναμη, που καταλαμβάνει την Πόλη.

1924
γεννιέται ο Μοτόο Κιμούρα, Ιάπωνας βιολόγος και "πατέρας" της "ουδέτερης θεωρίας" στη μοριακή βιολογία. Πέθανε την ίδια ημερομηνία το 1994.

1929
στην Ελλάδα, ληστοσυμμορίες αρχίζουν να λυμαίνονται την ύπαιθρο, κυρίως της Θεσσαλίας και της Ηπείρου.

1933
πραγματοποιείται η πρώτη καθιστική διαμαρτυρία στην εργατική ιστορία των ΗΠΑ.

1934
γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός, σκηνοθέτης και παραγωγός, Γκάρι Μάρσαλ.

1939
μετά την αποχώρηση από τις συνομιλίες με τους Σοβιετικούς στη Μόσχα, η Φιλανδία καλεί γενική επιστράτευση.

1940
κάνει πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη η "Φαντασία", η φαντασμαγορική ταινία κινουμένων σχεδίων του Γουόλτ Ντίσνεϊ.

1941
στην ΕΣΣΔ, Γερμανοί και Ρουμάνοι νικούν στη μάχη της Σεβαστούπολης τον Κόκκινο Στρατό.

1945
ο Σουκάρνο γίνεται Πρόεδρος της Ινδονησίας.

1949
η Καμπότζη κερδίζει την ανεξαρτησία της, αλλά παραμένει στη Γαλλική Ένωση.

1950
οι ΗΠΑ κατακτούν το πρώτο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Μπριτζ, που διεξάγεται στις Βερμούδες.

1951
συλλαμβάνεται στην Πράγα ο πρώην γ.γ. του Κομμουνιστικού Κόμματος της Τσεχίας και αντιπρόεδρος της κυβέρνησης, Ρούντολφ Σλάνσκι, κατηγορούμενος για αντεθνικές δραστηριότητες.

1952
πεθαίνει η συγγραφέας παιδικών βιβλίων, Μάργκαρετ Γουάις Μπράουν.

1955
γεννιέται η Αμερικανίδα κωμική ηθοποιός Γούπι Γκολντμπεργκ, που έχει βραβευτεί με Όσκαρ ερμηνείας.

1956
το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ κηρύσσει άκυρους τους νόμους, που επέβαλλαν το διαχωρισμό μαύρων και λευκών στα λεωφορεία.

1961
στο Καμερούν, κηρύσσεται στρατιωτικός νόμος για την καταστολή της εξέγερσης.

1963
η Σπόρτινγκ Λισσαβώνας σημειώνει το μεγαλύτερο σκορ σε μεγάλη διοργάνωση συλλόγων όταν κερδίζει τον ΑΠΟΕΛ με 16-1 στον πρώτο γύρο του Κυπέλλου Κυπελλούχων.

1964
ο Bob Pettit φόργουορντ των St. Louis Hawks γίνεται ο πρώτος παίκτης στο ΝΒΑ που ξεπερνά τους 20.000 πόντους όταν σημειώνει 29 στον αγώνα με τους Cincinnati Royals όπου η ομάδα του χάνει με 123-106.

1967
πεθαίνει η Βρετανίδα πιανίστρια, Χάριετ Κόεν.

1968
για πρώτη φορά χρησιμοποιούνται κλειστά κυκλώματα τηλεοράσεως σε γήπεδο με σκοπό τον εντοπισμό των ταραξιών. Το πείραμα γίνεται στο στάδιο Χόθορνς της Γουέστ Μπρόμιτς Αλμπιον και στέφεται με απόλυτη επιτυχία.

1969
μαζικό κύμα διαδηλώσεων στην Ουάσινγκτον εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ.

1970
στη Συρία, ο υπουργός Άμυνας στρατηγός Χαφέζ αλ Άσαντ καταλαμβάνει την εξουσία με πραξικόπημα και γίνεται ισόβιος Πρόεδρος.

1971
το αμερικανικό διαστημόπλοιο "Μάρινερ ΙΧ" στέλνει επιστημονικά στοιχεία και φωτογραφίες από τον πλανήτη Άρη.

1972
γεννιέται ο Τακούια Κιμούρα, Ιάπωνας ηθοποιός και τραγουδιστής.

1973
πεθαίνει η Γαλλίδα σχεδιάστρια μόδας Έλσα Σκιαπαρέλι.

1974
πεθαίνει ο Ιταλός σκηνοθέτης και ηθοποιός Βιτόριο ντε Σίκα.

1975
η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ανακοινώνει ότι η ευλογιά εξαφανίστηκε για πρώτη φορά από την Ασία.

1979
για πρώτη φορά στην ιστορία του μπέιζμπολ δύο παίκτες, ο Willie Stargell των Pirates και ο Keith Hernandez των Cardinals, μοιράζονται τον τίτλο του MVP.

1980
Κόμμα του Κέντρου ιδρύει ο Γεώργιος Μαύρος.

1982
ο Κορεάτης πυγμάχος Duk Koo Kim τραυματίζεται θανάσιμα όταν βγαίνει νοκ-άουτ από τον Ray “Boom Boom” Mancini στον 14ο γύρο. Τέσσερις ημέρες αργότερα και ενώ βρίσκεται σε κώμα θα ανακοινωθεί ο θάνατός του.

1985
στην Κολομβία, λάσπες που εκτοξεύονται από το ηφαίστειο Νεβάδο Ντελ Ρουίς, 85 μίλια βορειοδυτικά της Μπογκοτά, θάβουν την πόλη Αρμέρο, σκοτώνοντας σχεδόν 25.000 ανθρώπους.

1990
δημιουργείται η πρώτη ιστοσελίδα στο Διαδίκτυο.

1991
την κατάπαυση του πυρός στο Ντουμπρόβνικ αποφασίζουν ο ομοσπονδιακός στρατός και οι κροατικές δυνάμεις.

1992
η Ολλανδία επικυρώνει τη συνθήκη του Μάαστριχ.

1993
ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Ευάγγελος Βενιζέλος δηλώνει, ότι η πλήρης αποκατάσταση του Δημήτρη Τσοβόλα και η αξιοποίησή του στην κυβέρνηση, αποτελεί σταθερή πολιτική βούληση και υποχρέωση του ΠΑΣΟΚ.

1994
στη Σουηδία, το 52,2% των Σουηδών τάσσεται με δημοψήφισμα υπέρ της ένταξης της χώρας τους στην Ε.Ε.

1995
η πόλη Τζενίν είναι η πρώτη πόλη της Δυτικής Όχθης που παραδίδεται στους Παλαιστίνιους, ύστερα από 28 χρόνια ισραηλινής κατοχής.

1996
τη σύσταση "Ομάδας Πρωτοβουλίας για την Πολιτική Μεταρρύθμιση", ανακοινώνει ο πρώην υπουργός, Ανδρέας Ανδριανόπουλος.

1997
πολυμερείς επαφές για το Κυπριακό έχει στις Βρυξέλλες ο προεδρικός απεσταλμένος των ΗΠΑ, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ.

1999
ο Lennox Lewis γίνεται ο πρώτος Βρετανός πυγμάχος του αιώνα, που αναδεικνύεται παγκόσμιος πρωταθλητής στην κατηγορία βαρέων βαρών, όταν κερδίζει τον Evander Holyfield στο Λας Βέγκας.

2000
αναστέλλεται η λειτουργία της Δυτικοευρωπαϊκής Ένωσης. Είχε συσταθεί το 1948 με τη συνθήκη των Βερσαλιών, με σκοπό την κοινή άμυνα των μη σοσιαλιστικών ευρωπαϊκών κρατών.

2001
οι Ταλιμπάν εγκαταλείπουν αμαχητί την πρωτεύουσα του Αφγανιστάν Καμπούλ, επιτρέποντας την κατάληψη της από τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ δυνάμεις της "Βόρειας Συμμαχίας".

2002
τεράστια οικολογική καταστροφή στις ακτές της Ισπανίας προκαλεί η βύθιση του ελληνικής ιδιοκτησίας δεξαμενόπλοιου "Prestige", που μετέφερε 70.000 τόνους πετρελαίου. Το ρήγμα μήκους 35 μέτρων επιτρέπει τη διαρροή 20.000 τόνων πετρελαίου. Οι ακτές που έχουν ρυπανθεί ξεπερνούν τα 300 χιλιόμετρα, ενώ περισσότερες από 90 παραλίες της Γαλικίας έχουν μολυνθεί.

2004
κηδεύεται στο αρχηγείο του στη Ραμάλα ο Γιάσερ Αραφάτ, που είχε πεθάνει στις 11 Νοεμβρίου στο Παρίσι. Η ταφή του Αμπού Αμάρ, όπως ήταν το επαναστατικό του ψευδώνυμο, έγινε παρουσία χιλιάδων Παλαιστινίων μέσα σε έντονο συγκινησιακό κλίμα, ενώ η κηδεία είχε πραγματοποιήθηκε νωρίτερα στο Κάιρο. Η παλαιστινιακή ηγεσία προχωρά στην άμεση αντικατάστασή του στις τρεις ανώτατες θέσεις που κατείχε: πρόεδρος της Οργάνωσης για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, αρχηγός της Φατάχ και Πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής. Ανακοινώσεις που εκδίδουν διάφορες ισλαμιστικές οργανώσεις εντείνουν τους φόβους για την έναρξη ενός νέου κύκλου αίματος, την ώρα που εκπρόσωποι της ισραηλινής πολιτικής ηγεσίας εκφράζουν την ικανοποίησή τους για το θάνατο του ιστορικού ηγέτη.