13 Μαϊου

Σαν σήμερα 13 Μαίου




1568: στη Μάχη του Λανγκσάιντ, οι δυνάμεις της Μαρίας Στιούαρτ της Σκοτίας χάνουν από συμμαχία Σκοτσέζων Προτεσταντών υπό τον Τζέιμς Στιούαρτ, ετεροθαλή αδελφό της.

1607: ιδρύεται η πρώτη μόνιμη βρετανική αποικία στη Β. Αμερική, το Τζέιμστάουν στην Βιρτζίνια.

1717: γεννιέται η αυτοκράτειρα της Αυστροουγγαρίας Μαρία Θηρεσία.

1787: ο ’ρθουρ Φίλιπ ξεκινάει από το Πόρτσμουθ της Αγγλίας με 11 πλοία γεμάτα κατάδικους, με σκοπό να ιδρύσει αποικία στην Αυστραλία.

1830: το Εκουαδόρ (ο Ισημερινός) ανακηρύσσεται ανεξάρτητο κράτος.

1840: γεννιέται ο Γάλλος μυθιστοριογράφος Αλφόνς Ντοντέ. Πέθανε το 1897.

1842: γεννιέται ο ’γγλος συνθέτης σερ ’ρθουρ Σάλιβαν, διάσημος για της κωμικές όπερες, που συνέθεσε από κοινού με τον σερ Γουίλιαμ Σ. Γκίλμπερτ.

1846: οι ΗΠΑ κηρύσσουν τον πόλεμο στο Μεξικό.

1848: ακούγεται για πρώτη φορά ο εθνικός ύμνος της Φιλανδίας.

1854: διεξάγεται ο πρώτος αγώνας μπιλιάρδου στο Μάλκομ Χολ της Νέας Υόρκης.

1872: γεννιέται στην Κέρκυρα ο πεζογράφος Κωνσταντίνος Θεοτόκης, από τους κορυφαίους εκπροσώπους στη χώρα μας του ρεαλιστικού μυθιστορήματος.

1880: στο Νιού Τζέρσεϊ, ο Τόμας Έντισον πραγματοποιεί την πρώτη δοκιμαστική λειτουργία του ηλεκτροκίνητου σιδηροδρόμου.

1882: γεννιέται ο Γάλλος ζωγράφος και γλύπτης, Ζορζ Μπρακ, από τους πρωτοπόρους του κυβισμού, μαζί με τον Πικάσο.

1884: πεθαίνει σε ηλικία 75 ετών ο Σάιρους Χολ ΜακΚόρμικ, εφευρέτης της θεριστικής μηχανής.

1888: η Βραζιλία καταργεί με νόμο τη δουλεία.

1903: υποβάλλεται στην ελληνική Βουλή η σύμβαση για το μονοπώλιο της σταφίδας.

1907: "γεννιέται η Βρετανίδα συγγραφέας της ""Ρεβέκκας"" Δάφνη ντι Μοριέ. Πολλά από τα έργα της όπως ""Τα πουλιά"" και το ""Jamaica Inn"", έχουν μεταφερθεί με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη. Πέθανε το 1989."

1912: ιδρύεται ο πρόδρομος της σημερινής βρετανικής αεροπορίας (RAF), η Royal Flying Corps (RFC).

1913: γεννιέται ο Τζιλ Έβανς, μουσικός της τζαζ, γνωστός για τη συνεργασία του με τον Μάιλς Ντέιβις. Πέθανε το 1988.

1913: ο Ρώσος μηχανικός Ιγκόρ Σικόρσκι ολοκληρώνει την κατασκευή του πρώτου τετρακινητήριου αεροσκάφους και πραγματοποιεί την πρώτη πτήση του.

1914: γεννιέται ο Αμερικανός πυγμάχος Τζο Λιούις, παγκόσμιος πρωταθλητής βαρέων βαρών. Στην καριέρα του σημείωσε 68 νίκες και 3 ήττες. Πέθανε το 1981.

1916: "πεθαίνει σε ηλικία 57 ετών ο Σόλομ Αλεχάιν, Ρωσοεβραίος συγγραφέας, ο πρώτο που έγραψε παιδική λογοτεχνία στα γίντις. Το διάσημο μιούζικαλ ""Ο βιολιστής στη στέγη"" βασίζεται σε ήρωα βιβλίων του, τον Τέβιε."

1918: παρουσιάζονται τα πρώτα αμερικανικά γραμματόσημα για μεταφορά της αλληλογραφίας αεροπορικώς, κοστίζουν 24 σεντς και απεικονίζουν ένα αεροπλάνο.

1923: "γεννιέται ο Τζιμ Τζόουνς, ιδρυτής της αίρεσης ""Ναός των Ανθρώπων"". Το 1978, ο ίδιος και τα μέλη της αίρεσης αυτοκτόνησαν."

1927: "γεννιέται ο Αμερικανός σκηνοθέτης, Χέρμπερτ Ρος. Μεταξύ άλλων έχει σκηνοθετήσει και την επιτυχία ""Ανθισμένες Μανόλιες""."

1930: ο Γάλλος αεροπόρος Ζαν Μερμόζ αρχίζει να εκτελεί τακτικά δρομολόγια μεταφοράς ταχυδρομείου από το Παρίσι στη Βραζιλία.

1930: πεθαίνει σε ηλικία 69 ετών ο Νορβηγός εξερευνητής και επιστήμονας, Φρίντζοφ Νάνσεν. Το 1922 βραβεύεται με το Νόμπελ Ειρήνης για το σύνολο της προσφοράς του.

1937: γεννιέται ο Αμερικανός συγγραφέας επιστημονικής φαντασίας, Ρότζερ Ζελάζνι, βραβευμένος με το βραβείο Ουγκώ. Πέθανε το 1995.

1937: γεννιέται ο Καναδός συγγραφέας, Ρος Καριέρ.

1939: "γεννιέται ο Αμερικανός ηθοποιός Χάρβει Καϊτέλ, διάσημος για τις ερμηνείες του σε ταινίες όπως το ""Ρεζερβουάρ Ντογκς"", ""Πάλπ Φίκτιον"" και ""Μαθήματα Πιάνου""."

1940: κατά την πρώτη του ομιλία στη Βουλή των Κοινοτήτων, ο Βρετανός πρωθυπουργός Γουίνστον Τσόρτσιλ καλεί τη χώρα σε πόλεμο.

1941: γεννιέται η Αυστριακή ηθοποιός, Σέντα Μπέργκερ. Από τον Φεβρουάριο του 2003 διατελεί πρόεδρος της Γερμανικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

1941: νέα δελτία ψωμιού εκδίδονται στην κατεχόμενη Ελλάδα. Οι Ναζί αποκτούν το δικαίωμα να ταξιδεύουν δωρεάν με τον ηλεκτρικό.

1943: γερμανικά και ιταλικά στρατεύματα στη Β. Αφρική παραδίδονται στις Συμμαχικές Δυνάμεις.

1945: πεθαίνει σε ηλικία 50 ετών ο μουσικός της τζαζ, Τάμπι Χολ, ο οποίος συνεργάστηκε και με τον θρύλο Λουίς Αρμστρονγκ .

1947: γεννιέται ο Αμερικανός συγγραφέας του φανταστικού, Στίβεν Ρ. Ντόναλντσον.

1949: την πρώτη του δοκιμή πραγματοποιεί το βρετανικής κατασκευής βομβαρδιστικό τζετ, Καμπέρα.

1950: γεννιέται ο Αμερικανός συνθέτης και τραγουδιστής, Στίβι Γουόντερ. Ο τυφλός εκ γενετής καλλιτέχνης έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία Γκράμι.

1950: γεννιέται ο βραβευμένος με Γκράμι, Βρετανός τραγουδιστής και συνθέτης, Πίτερ Γκάμπριελ, γνωστός επίσης και για τη συμμετοχή του σε ακτιβιστικά κινήματα.

1950: ο Τζιουζέπε Φαρίνα με Alfa Romeo 158 κερδίζει τον πρώτο αγώνα του Βρετανικού Γκραν Πρι για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Φόρμουλα 1 στο Σίλβερστόουν της Αγγλίας με μέση ωριαία ταχύτητα 90.96 μιλίων.

1952: σημαντικά αρχαιολογικά ευρήματα ανακαλύπτονται στην Κόρινθο.

1958: κατά τη διάρκεια επίσκεψης στο Καράκας της Βενεζουέλας, το αυτοκίνητο του Αμερικανού αντιπροέδρου Ρίτσαρντ Νίξον δέχεται επίθεση από διαδηλωτές.

1960: αποστολή από Ελβετούς και Αυστριακούς κατακτά την κορυφή του Νταουλαγκίρι στα Ιμαλάια, του έβδομου ψηλότερου βουνού στον κόσμο.

1961: γεννιέται ο Ντένις Ρόντμαν, από τους εκκεντρικότερους μπασκετμπολίστες στην ιστορία του ΝΒΑ, και ηθοποιός.

1961: οι ΗΠΑ αποφασίζουν την αύξηση αποστολής στρατιωτικού υλικού στο Νότιο Βιετνάμ.

1961: πεθαίνει από καρκίνο του πνεύμονα σε ηλικία 60 ετών, ο διάσημος Αμερικανός ηθοποιός Γκάρι Κούπερ. Συνολικά προτάθηκε πέντε φορές για Όσκαρ και κέρδισε τις δύο, ενώ το 1961 του απενεμήθη και τιμητικό Όσκαρ.

1967: δοκιμάζεται για πρώτη φορά οχτάγωνο ριγκ για την αποφυγή τραυματισμών στις γωνίες.

1969: στην Ελλάδα αναθεωρούνται οι αποφάσεις των εκτάκτων στρατοδικείων από την 21η Απριλίου και μετά.

1970: η ισραηλινή αεροπορία πραγματοποιεί συνεχείς επιθέσεις επί 32 ώρες σε βάσεις Παλαιστινίων, σκοτώνοντας 32 ’ραβες.

1972: οι Αμερικανοί βομβαρδίζουν τις περιοχές του Ανόι και της Χαϊφόνγκ στο Βιετνάμ.

1973: 19 κράτη αρχίζουν συνομιλίες στη Βιέννη με σκοπό τη μείωση του αριθμού των στρατευμάτων στην Ευρώπη.

1978: καθιερώνεται επί πρωθυπουργίας Κωνσταντίνου Καραμανλή, η 35ετία για όλους τους εργαζόμενους, με πλήρη σύνταξη στα 58 χρόνια.

1985: η αστυνομία της Φιλαδέλφεια πραγματοποιεί έφοδο στα γραφεία της εξτρεμιστικής ομάδας MOVE, κατά την οποία σκοτώνονται 11 μέλη της.

1987: λήγει ο τελικός Κυπέλλου Κυπελλούχων στο ΟΑΚΑ, ’γιαξ-Λοκομοτίβ Λειψίας 1-0, με σκόρερ τον Μάρκο βαν Μπάστεν.

1990: αποτυχημένη είναι η απόπειρα πραξικοπήματος στη Μαδαγασκάρη, καθώς οι αντάρτες που καταλαμβάνουν τον κρατικό ραδιοσταθμό δεν βρίσκουν απήχηση στις μάζες.

1991: στην Κράινα, στο δημοψήφισμα, που έχει χαρακτηριστεί παράνομο από την Κροατία, το 90% των Σέρβων ψηφίζει υπέρ της προσάρτησης στη Σερβία και της διαφύλαξης της ενότητας της Γιουγκοσλαβίας.

1992: για πρώτη φορά τρεις αστροναύτες περπατούν συγχρόνως στο φεγγάρι, με σκοπό την επιδιόρθωση του διαστημόπλοιου Intelsat-6 από το αμερικανικό σκάφος Endeavour. Η βόλτα τους διαρκεί 8 ώρες και 29 λεπτά.

1992: σε αργία τίθενται ο διευθυντής των φυλακών Αλικαρνασσού και οι φύλακες βάρδιας, για την απόδραση του ισοβίτη Βαγγέλη Ρωχάμη και του συνεργάτη του Παναγιώτη Μηλιτσόπουλου.

1992: "σκάνδαλο προκαλεί στην ’γκυρα η άρνηση του ηγέτη της Νότιας Αφρικής Νέλσον Μαντέλα να αποδεχθεί το Βραβείο Ειρήνης ""Κεμάλ Ατατούρκ"", που αποφάσισε να του απονείμει η κυβέρνηση της ’γκυρας, λόγω της κατάστασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία."

1993: "αρχίζει το 46ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου των Κανών, με την επίσημη γαλλική συμμετοχή ""Η εποχή που προτιμώ"" του Αντρέ Τεσινέ."

1993: στο Ισραήλ, ορκίζεται ο έβδομος Πρόεδρος Εζέρ Βάιζμαν.

1994: μετά από 27 χρόνια, αποχωρούν όλοι οι Ισραηλινοί στρατιώτες από τη Γάζα και την Ιεριχώ και παραδίδουν πλήρως την εξουσία στους Παλαιστίνιους.

1994: στις ΗΠΑ, ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Γούντι ’λεν χάνει τη δίκη στο Εφετείο για την κηδεμονία του γιου του Σάτσελ.

1995: ισχυρός σεισμός 6,6 Ρίχτερ συγκλονίζει την περιοχή μεταξύ Κοζάνης και Γρεβενών, με αποτέλεσμα να προκληθούν σοβαρότατες ζημιές σε δεκάδες σπίτια και να τραυματιστούν 15 άτομα.

1996: 600 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους από φονική θύελλα, που σάρωσε το Μπανγκλαντές.

1996: την αποφυλάκιση των χουντικών ζητά στη Βουλή ο επίτιμος πρόεδρος της ΝΔ Κωνσταντίνος Μητσοτάκης.

1998: οι ΗΠΑ και η Ιαπωνία επιβάλλουν οικονομικές κυρώσεις στην Ινδία για τον δεύτερο γύρο πυρηνικών δοκιμών που πραγματοποίησε.

1999: η Ρουμάνα Μικαέλα Μελίντε κάνει 2 παγκόσμια ρεκόρ στην σφυροβολία με 73.29 και 75.97 σε μίτινγκ στην Κλερμόν Φεράν της Γαλλίας, καταρρίπτοντας το προηγούμενο δικό της 73.14 από τον Ιούλιο του 1998.

1999: πεθαίνει σε ηλικία 97 ετών ο Τζιν Σάραζεν, διάσημος πρωταθλητής του γκολφ.