4 Σεπτεμβρίου

Σαν σήμερα 4 Σεπτεμβρίου


476
η Δυτική Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία καταρρέει με τον εκθρονισμό του Ρωμύλου Αύγουστου από τον Γερμανό ηγεμόνα των Ερούλων, Οδόακρο, που αυτοανακηρύσσεται βασιλιάς της Ιταλίας.

779
πεθαίνει ο Ιμάμης Μούσα αλ Καζίμ, ο έβδομος Σιίτης των περίφημων "Δωδεκαδικών Σιιτών", της βασικότερης ομάδας κληρικών στους κόλπους του σιιτικού Ισλάμ, τον οποίο όμως δεν αποδέχονται οι Ισμαηλίτες.

1682
ο Βρετανός αστρονόμος Έντμουντ Χάλεϊ παρατηρεί για πρώτη φορά τον κομήτη, ο οποίος πήρε το όνομά του.

1768
γεννιέται ο Γάλλος συγγραφέας και ιδρυτής του κινήματος του γαλλικού ρομαντισμού Φρανσουά Ρενέ Σατομπριάν.

1781
44 Ισπανοί άποικοι ιδρύουν τον "πρόγονο" του σημερινού Λος Άντζελες στο οποίο δίνουν το όνομα El Pueblo de Nuestra Senora La Reina de Los Angeles de Porciuncula δηλαδή "Το χωριό της Κυρίας μας, της Βασίλισσας των Αγγέλων της Πορθιουνούνκουλα".

1824
γεννιέται ο Αντόν Μπρούκνερ, Αυστριακός συνθέτης με έμφαση στη συμφωνική μουσική.

1833
προσλαμβάνεται ο πρώτος εφημεριδοπώλης, ένα 10χρονο αγόρι, για τη διακίνηση της πρώτης εφημερίδας της Νέας Υόρκης "New York Sun".

1867
πεθαίνει στο Παρίσι σε ηλικία 46 ετών, χτυπημένος από παραλυσία, ο Γάλλος ποιητής και ιδρυτής της σχολής του Συμβολισμού, Σαρλ Μποντλέρ.

1870
γεννιέται στην Ιταλία η παιδαγωγός Μαρία Μοντεσόρι, η οποία ανέπτυξε την ομώνυμη μέθοδος με σκοπό να ελευθερώσει το παιδί από τον καταναγκασμό της εκπαιδευτικής διαδικασίας, για να αναπτύξει καλύτερα τις ικανότητές του.

1886
μετά από μάχες τριάντα χρόνων, ο ηγέτης των ινδιάνων Απάτσι, Τζερόνιμο παραδίδεται με τους τελευταίους πολεμιστές της φυλής του στον Αμερικανό στρατηγό Νέλσον Μάιλς, στο Σκέλετον Κάνιον της Αριζόνα.

1888
ο Τζόρτζ Ίστμαν πατεντάρει το πρώτο φωτογραφικό φιλμ και το κατοχυρώνει με το όνομα "Kodak".

1892
γεννιέται ο Ντάριους Μιλό, Γάλλος μουσικοσυνθέτης, γνωστός για το μεσογειακό λυρισμό του, που θεωρείται από τους πιο παραγωγικούς συνθέτες του 20ου αι. καθώς με πάρα πολλά είδη μουσικής.

1895
ιδρύεται στην Αθήνα η "Εθνική Εστία".

1896
γεννιέται ο Γάλλος ηθοποιός, θεατρικός συγγραφέας, δοκιμιογράφος και σκηνοθέτης Αντονίν Αρτό, ο οποίος υπήρξε από τα πρώτα μέλη του σουρεαλιστικού κινήματος στο Παρίσι. Η θεωρία του για το "Θέατρο της Σκληρότητας", που είχε σκοπό την απελευθέρωση των συναισθημάτων που κρύβονται στο υποσυνείδητο, επηρέασε σημαντικά σύγχρονους δραματουργούς, όπως ο Αλμπέρ Καμί κι ο Ζαν Ζενέ.

1897
ο Αμερικανός εφευρέτης Τόμας Έντισον λαμβάνει το πιστοποιητικό ευρεσιτεχνίας για το "κινητοσκόπιο" την πρώτη κινηματογραφική κάμερα, εν μέσω αντιρρήσεων και ενστάσεων από άλλους εφευρέτες που υποστήριζαν ότι είχαν δημιουργήσει παρόμοιες μηχανές.

1905
γεννιέται ο βραβευμένος με Νόμπελ Ιατρικής, Γερμανός βιολόγος Μαχ Ντέλμπρουκ.

1907
πεθαίνει ο Νορβηγός συνθέτης Εντβαρντ Γκρίεγκ.

1922
πεθαίνει σε ηλικία 74 ετών ο Γάλλος κοινωνικός φιλόσοφος Ζορζ Σορέλ, γνωστός για την ταυτόχρονη υποστήριξη των Λένιν και Μουσολίνι, καθώς θεωρούσε ότι τόσο η ρωσική επανάσταση όσο και ο ιταλικός φασισμός αποτελούσαν παραδείγματα για την υπέρβαση της ευρωπαϊκής παρακμής.

1923
οι Ιταλοί καταλαμβάνουν, μετά την Κέρκυρα, τους Παξούς και τους Αντίπαξους. Αφορμή στάθηκε η δολοφονία στην Κακαβιά της Βορείου Ηπείρου πέντε Ιταλών, μέλη της διασυμμαχικής επιτροπής χάραξης συνόρων. Το ζήτημα παραπέμπεται για εξέταση στην Κοινωνία των Εθνών, ενώ οι ανακρίσεις αποδεικνύουν ότι προβοκάτσια καθώς δολοφόνοι είναι Αλβανοί, μισθωμένοι από τον Ιταλό πρόξενο του Αργυροκάστρου.

1928
κάνει πρεμιέρα στο Theater am Schiffbauerdamm του Βερολίνου το έργο του κορυφαίου δραματουργού Μπέρτολντ Μπρεχτ η "Όπερα της Πεντάρας" για το οποίο συνεργάστηκε με τον συνθέτη Κούρτ Βάιλ. Στο έργο πρωταγωνιστεί η Λότε Λένια.

1930
στη Γενεύη, ο Αμερικανός Φρανκ Κέλογκ αποδέχεται την εκλογή του ως μέλους του Διεθνούς Δικαστηρίου, παρά το γεγονός ότι οι ΗΠΑ δεν μετείχαν επίσημα.

1932
αρχίζουν στη Βιέννη οι εργασίες του Παγκοσμίου Συνεδρίου για την Ειρήνη, στο οποίο μετέχουν 80 αντιπρόσωποι από 14 χώρες.

1933
απογειώνεται το πρώτο αεροπλάνο, που ξεπερνά τα 483 χλμ/ώρα με πιλότο τον J.R. Γουέντελ στο Γκλένβιου του Ιλινόις.

1939
μία ημέρα μετά την κήρυξη του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, η Ολλανδία και το Βέλγιο δηλώνουν ουδετερότητα.

1940
κι ενώ η Αμερική διατηρεί την ουδετερότητα της, γερμανικό υποβρύχιο βάλλει κατά λάθος εναντίον του αμερικανικού πολεμικού πλοίου USS Greer, που βρισκόταν στα νερά του βόρειου Ατλαντικού, πυροδοτώντας μεγάλη ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών.

1942
στην Ουγγαρία, η Βουδαπέστη βομβαρδίζεται από γερμανικά αεροπλάνα.

1943
στη Γερμανία, κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου, η βρετανική πολεμική αεροπορία ΡΑΦ τινάζει στον αέρα το Βερολίνο, χρησιμοποιώντας 50 τόνους εκρηκτικά το λεπτό.

1944
κατά τη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ρώσοι και οι Φιλανδοί υπογράφουν ειρήνη, ενώ οι Βρετανοί καταλαμβάνουν την Αμβέρσα, εισβάλλουν στην Ολλανδία και κλείνουν όλα τα λιμάνια των καναλιών.

1945
γεννιέται στη Νέα Υόρκη ο Ισραηλοαμερικανός βιρτουόζος του βιολιού Άιτζακ Πέρλμαν του οποίου η ερμηνεία ακούγεται σε γνωστά μελωδικά θέματα, κινηματογραφικών ταινιών, μεταξύ αυτών το "Σινεμά ο Παράδεισος" ή η "Λίστα του Σίντλερ".

1949
ο Πάντσο Γκονζάλες και ο Τεντ Σρέντερ παίζουν 67 παιχνίδια σε 5 σετ στον μεγαλύτερο σε διάρκεια επαγγελματικό αγώνα τένις.

1951
στις ΗΠΑ, ο Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν αρχίζει συνομιλίες ειρήνευσης με την Ιαπωνία, οι οποίες για πρώτη φορά μεταδίδονται απευθείας και στις δυο χώρες μέσω του εθνικού τηλεοπτικού δικτύου των ΗΠΑ.

1953
οι New York Yankees γίνονται η πρώτη ομάδα μπέιζμπολ και ο Κέισι Στίνγκελ ο πρώτος μάνατζερ, που κερδίζουν 5 συνεχόμενα πρωταθλήματα.

1955
γίνεται η σέντρα του πρώτου αγώνα του πρώτου Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ομάδων Ευρώπης. Σπόρτιγκ Λισσαβόνας- Παρτιζάν Βελιγραδίου 3-1.

1958
στην Ελλάδα, η αστυνομία ανακοινώνει ότι οι τέντι μπόις θα κουρεύονται με την "ψιλή".

1962
το Τρινιντάντ και Τομπάγκο γίνεται ανεξάρτητο έθνος στο πλαίσιο της Βρετανικής Κοινοπολιτείας.

1965
πεθαίνει στην Γκαμπόν ο θεολόγος, φιλόσοφος, μουσικός εκκλησιαστικού οργάνου και γιατρός Άλμπερτ Σβάιτσερ, ιδρυτής ιατρικής αποστολής στην Ισημερινή Αφρική και κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ Ειρήνης το 1952 για τις προσπάθειες του σχετικά με την "αδελφότητα των εθνών".

1967
απονέμεται στη Δώρα Στράτου το βραβείο του Παγκόσμιου Θεάτρου.

1970
στη Χιλή, ο Σαλβαδόρ Αλιέντε γίνεται ο πρώτος σοσιαλιστής Πρόεδρος στο δυτικό κόσμο.

1971
επίσκεψη στην Αθήνα πραγματοποιεί ο Μακάριος.

1972
στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου, ο Αμερικανός κολυμβητής Μαρκ Σπιτς κερδίζει συνολικά επτά χρυσά μετάλλια, τα περισσότερα, που πήρε ποτέ αθλητής σε μια Ολυμπιάδα.

1974
η Ανατολική Γερμανία και οι ΗΠΑ συνάπτουν διπλωματικές σχέσεις για πρώτη φορά.

1975
στη Γενεύη, το Ισραήλ και η Αίγυπτος υπογράφουν προσωρινή συνθήκη ειρήνης για την αποχώρηση των Ισραηλινών από το Σινά και την εγκατάσταση καινούργιας ουδέτερης ζώνης από τον ΟΗΕ.

1979
βαθιά τομή σημειώνεται στις ελληνικές συντάξεις, καθώς με νόμο καθορίζονται στο 80% του μισθού.

1980
η πολωνική Κυβέρνηση έρχεται σε συμφωνία με τους απεργούς στα ναυπηγεία Γκντάνσκ γεγονός που θα οδηγήσει στην αναγνώριση της "Aλληλεγγύης" ως το πρώτο νόμιμο εργατικό σωματείο της κομμουνιστικής Πολωνίας. Ηγέτης του σωματείου είναι ένας ηλεκτρολόγος ονόματι Λεχ Βαλέσα.

1981
γεννιέται η Αμερικανίδα τραγουδίστρια της R&B Μπιγιονσέ.

1984
στις Φιλιππίνες, η Κορασόν Ακίνο απορρίπτει πρόταση του Μάρκος να της παραχωρηθεί πολιτικό αξίωμα.

1989
πεθαίνει ο Γάλλος συγγραφέας Ζορζ Σιμενόν.

1990
ο Στιβ Μπρους της Mάντεστερ Γιουνάιτεντ γίνεται ο πρώτος παίκτης στην Α Κατηγορία που αποβάλλεται με βάση το νέο κανόνα του "επαγγελματικού φάουλ" στον αγώνα εναντίον της Λούτον.

1991
στις Φιλιππίνες, 125 χιλιάδες κάτοικοι των περιοχών που επλήγησαν από την έκρηξη του ηφαιστείου Πινατούμπο παραμένουν σε προσφυγικούς καταυλισμούς.

1992
στην Κύπρο, αρχαιολόγοι ανακαλύπτουν ότι μεγάλο μέρος της Λεμεσού βρίσκεται πάνω σε αρχαίο συνοικισμό της περιόδου 2500-1700 π.Χ.

1993
στο Τελ Αβίβ, δεκάδες χιλιάδες Ισραηλινοί διαδηλώνουν υπέρ της ειρηνευτικής συμφωνίας για τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.

1994
στην Ουκρανία, 24 είναι οι νεκροί από έκρηξη σε ορυχείο.

1995
στην Κίνα, αρχίζει επισήμως η Διεθνής Διάσκεψη του ΟΗΕ για τις Γυναίκες με θέματα την ισότητα, την ανάπτυξη και την ειρήνη.

1996
η Ρωσία απελαύνει δύο Σουηδούς με την κατηγορία της διενέργειας κατασκοπείας.

2002
η Αργεντινή νικά τις ΗΠΑ 87-80 στον τελευταίο αγώνα της Β φάσης του Μουντομπάσκετ, που διεξάγεται στην Ινδιανάπολη. Είναι η πρώτη ήττα των ΗΠΑ, που από το 1992 μετρούσαν 58 συνεχείς νίκες, με παίκτες του ΝΒΑ στη σύνθεσή τους.

2003
πεθαίνει ο διάσημος βιολιστής και μαέστρος Τιμπόρ Βάργκα.